Παρασκευή 3 Οκτωβρίου 2014

Πώς θα φύγουν τα αυτοκίνητα από το κέντρο της Αθήνας



του Θάνου Βλαστού,  καθηγητή ΕΜΠ, συγκοινωνιολόγου - πολεοδόμου


Πριν από λίγες μέρες ολοκληρώθηκε ο εορτασμός της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Κινητικότητας στην οποία συμμετείχαν φέτος 1940 πόλεις, εκ των οποίων 20 ελληνικές. Σκοπός της Εβδομάδας Κινητικότητας ήταν, όπως κάθε χρόνο, η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών γύρω από προγραμματιζόμενους σχεδιασμούς σχετικούς με τη Βιώσιμη Κινητικότητα, δηλαδή με τη δημόσια συγκοινωνία, το ποδήλατο, το περπάτημα και τους δημόσιους χώρους. Χωρίς τις αξίες και τις ποιότητες των τελευταίων είναι φανερό ότι δύσκολα κάποιος αποφασίζει να περπατά, να κάνει ποδήλατο ή ακόμη και να χρησιμοποιεί τη δημόσια συγκοινωνία, στο βαθμό που μπορεί φυσικά να μην την επιλέγει.  






Κορύφωμα του εορτασμού στην Αθήνα ήταν το Bike Festival που γίνεται κάθε χρόνο στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων. Εκεί συγκεντρώνεται ο κόσμος του ποδηλάτου για να επισκεφτεί εκθέσεις και να συμμετάσχει σε διάφορες σχετικές εκδηλώσεις και συναντήσεις. Στην Τεχνόπολη δόθηκε επίσης συνέντευξη Τύπου του Δημάρχου με τον υπουργό ΠΕΚΑ όπου ανακοινώθηκαν η έναρξη κατασκευής του ποδηλατόδρομου Κέντρο – Φάληρο καθώς και η προώθηση της δημοπράτησης της επέκτασής του μέχρι Κηφισιά.

Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Κινητικότητας, το Rethink Athens οργάνωσε Εσπερίδα στην Τεχνόπολη, με αντικείμενο την ενημέρωση του αθηναϊκού κοινού σχετικά με την αποφασιστική στροφή των ευρωπαϊκών και όχι μόνο πόλεων σε πολιτικές απελευθέρωσης των ιστορικών κέντρων από το αυτοκίνητο και στην ανάδειξη των δημόσιων χώρων σε τόπους ενίσχυσης της αστικότητας, σφυρηλάτησης της κοινωνικότητας, προβολής της ιστορικής ταυτότητας και υποστήριξης των οικονομικών δραστηριοτήτων. Αρχιτέκτονες, πολεοδόμοι και συγκοινωνιολόγοι από το Παρίσι και τη Βιέννη παρουσίασαν παραδείγματα από αυτές τις πόλεις και φυσικά η συζήτηση που ακολούθησε εστιάστηκε στην μητροπολιτική Αθήνα και στο αναμενόμενο μεγάλο έργο, την ανάπλαση των Πανεπιστημίου και Αμαλίας και των πλατειών Δικαιοσύνης και Ομονοίας. Είναι ένα έργο που δίνει την αναγκαία συνέχεια στις πεζοδρομήσεις του κέντρου όπως η Δ. Αρεοπαγίτου - Απ. Παύλου και η Ερμού.

Το έργο αυτό περιλαμβάνει επίσης την επέκταση του τραμ στην Πατησίων, σε Α’ Φάση μέχρι τη Λ. Αλεξάνδρας (μήκος έργου 2.8 χλμ.) και σε Β’ Φάση μέχρι τα Πατήσια (συνολικό μήκος 6.4 χλμ.), δίνοντας ώθηση σε ένα συγκοινωνιακό μέσο το οποίο συνοδεύει συστηματικά τις πολιτικές ανάπλασης των ευρωπαϊκών πόλεων. Στο μέσο αυτό η Αθήνα, αν και μέχρι σήμερα δεν του είχε επιτρέψει να αναπτύξει τις ικανότητές του, τόσο ως προς την ταχύτητα όσο και ως προς άλλες ποιότητες μεταφοράς, τώρα του δίνει τη δυνατότητα να απλωθεί ελεύθερα προς κάθε κατεύθυνση και ειδικότερα να γίνει κορμός των μετακινήσεων στην ευρεία ζώνη της Πατησίων. Χάρις στη διέλευση του τραμ, η μεταμόρφωση αυτού του άξονα για τον πεζό θα ενισχύσει την πολεοδομική αξία της υποβαθμισμένης οικονομικά και κοινωνικά ζώνης κατοικίας γύρω του, θα της δώσει μια νέα πνοή και θα τη φέρει πιο κοντά στο κέντρο με ό,τι θετικό αυτό συνεπάγεται για την κοινωνική και οικονομική λειτουργία της πόλης. Η ανάπλαση της Πανεπιστημίου θα είναι λοιπόν ένα έργο που ως δημόσιος χώρος εστιάζεται στο κέντρο, όμως η συγκοινωνιακή του διάσταση θα αφορά τη συνολική επιφάνεια της μητροπολιτικής πρωτεύουσας, αφού με κέντρο την Πανεπιστημίου το δίκτυο του τραμ θα επεκτείνεται προς τα νότια (ήδη προχωρούν τα έργα επέκτασης στο εσωτερικό του Πειραιά) και προς τα βόρεια (υπάρχουν σχέδια του ΕΜΠ και του αρμόδιου υπουργείου για εγκάρσιες γραμμές τραμ στον άξονα της Πατησίων, κατά μήκος της Λ. Αλεξάνδρας και προς τον σταθμό Λαρίσης). 

Η Πανεπιστημίου δεν θα μετατραπεί σε κεντρικό κόμβο μόνο του δικτύου τραμ αλλά και του Μητροπολιτικού δικτύου ποδηλάτου (μήκους 230 χλμ περίπου), το οποίο περιλαμβάνεται στο Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αττικής, που πρόσφατα ψηφίστηκε από τη Βουλή. Πράγματι, στην πλατεία Ομονοίας ο ποδηλατόδρομος της Πανεπιστημίου συνδέεται με τον ποδηλατόδρομο Φάληρο – Κηφισιά (27 χλμ). Συνδέεται επίσης με τον εγκάρσιο ποδηλατόδρομο μορφής πετάλου που θα διατρέχει Πανεπιστημιούπολη, Πολυτεχνειούπολη και Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδή, θα διέρχεται από το Παναθηναϊκό Στάδιο και μέσω της Βασ. Όλγας, που θα πεζοδρομηθεί, θα συνεχίζει στους πεζόδρομους Δ. Αρεοπαγίτου – Απ. Παύλου – Ερμού μέχρι το Γκάζι.

Τραμ και ποδήλατο, ουσιαστικές συνιστώσες της αυριανής Πανεπιστημίου, αν και πρωταγωνιστές στα συστήματα μεταφοράς σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις, στην Αθήνα παρέμεναν στο περιθώριο. Ωστόσο σημαίνουν πολλά για την ποιότητα ζωής, το περιβάλλον, την υγεία και την οικονομική ανάπτυξη. Απέναντί τους η Αθήνα αδιαφορούσε, ενώ αντίθετα όφειλε να κινητοποιηθεί για να ξαναγίνει ανταγωνιστική σε ένα οικονομικό περιβάλλον που γίνεται όλο και πιο απαιτητικό. Τώρα με το έργο της Πανεπιστημίου οι αλλαγές θα είναι θεαματικές. Από το κέντρο της Αθήνας οι μεγάλοι διαμπερείς φόρτοι θα απομακρυνθούν, σημαντικές κατηγορίες πολιτών, παιδιά, ηλικιωμένοι, άτομα με δυσκολίες κινητικότητας, μητέρες με καροτσάκια, που παρέμεναν εγκλωβισμένοι στα διαμερίσματα, θα ξαναβγούν στο δρόμο, νέες χρήσεις που θα προσελκύουν επισκέπτες θα εγκατασταθούν, η πόλη θα ξαναβρεί ζωντάνια και ρυθμό, κέντρο και προάστια θα συνδεθούν με ειρηνικό και ήπιο τρόπο. Η πρωτεύουσα έχει φτάσει τόσο χαμηλά που θα ήταν δύσκολο να βρεθούν επιχειρήματα για να υπερασπιστούν τη σημερινή της εικόνα. Δημιουργούνται οι προϋποθέσεις, αθόρυβα αλλά σταθερά, για να ζήσουμε την Αθήνα που ονειρευόμαστε. Το μετρό και το τραμ επεκτείνονται, το Ρυθμιστικό Σχέδιο αναγνωρίζει στο ποδήλατο το ρόλο που η πόλη έχει ανάγκη, ο αριθμός των ξένων επισκεπτών αυξάνει, γίνεται φανερό ότι το ενδιαφέρον τους για την Αθήνα είναι μεγάλο. Οι συνθήκες είναι ώριμες, η αισιοδοξία επιστρέφει, οι Αθηναίοι έχουν πειστεί ότι δεν υπάρχουν αδιέξοδα, όλα είναι έτοιμα μια διαφορετική Αθήνα να γίνει πραγματικότητα.


Πηγή: PROTAGON.GR

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου