«Φυτεύει» μονάδες βιομάζας στα χωράφια

του Νίκου Φωτόπουλους

Υφυπουργός κερνάει... εργοστασιάρχης πίνει! Ανω-κάτω η κοινότητα Βασιλικών του Δήμου Θέρμης στη Θεσσαλονίκη από την «επένδυση» του πρώην υφυπουργού Ενέργειας, Γιώργου Σαλαγκούδη, που ετοιμάζεται να κατασκευάσει δύο μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, αγνοώντας μια ολόκληρη περιοχή υψηλής αγροτικής παραγωγικότητας. Ανάστατοι οι κάτοικοι λένε «όχι» στον τρόπο με τον οποίο επιχειρείται να γίνει η κατασκευή των εργοστασίων και χθες συγκέντρωναν υπογραφές για να θεμελιώσουν επίσημα την αντίδρασή τους.

Η υπόθεση ήλθε στο φως μετά την κατάθεση των μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων στον Δήμο Θέρμης που έφερε το θέμα στο δημοτικό συμβούλιο στις 8 Οκτωβρίου. Η εταιρεία «ΒΙΟΗΛΙΑΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΒΙΟΜΑΖΑ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΕΠΕ BIOSOLAR», με πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο τον πρώην υπουργό Γιώργο Σαλαγκούδη, που στο παρελθόν έχει διατελέσει υφυπουργός Ανάπτυξης αρμόδιος για θέματα ενέργειας, ζητούσε έγκριση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για δύο εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που πρόκειται να κατασκευάσει σε ιδιόκτητες εκτάσεις, στις περιοχές Λακκιάς και Βασιλικών.

Το έργο, που θα χρηματοδοτηθεί κατά 25% από ίδια κεφάλαια και κατά 75% από 10ετές δάνειο, βρίσκεται εντός Ζώνης Οικιστικού Ελέγχου, απέχει 650 μέτρα από τον οικισμό Λακκιάς και σύμφωνα με την αρμόδια Πολεοδομία δεν έχουν καθοριστεί χρήσεις γης, ενώ επιτρέπονται βιομηχανικές μονάδες χαμηλής όχλησης, όπως παρουσιάζεται η συγκεκριμένη.

Στην ουσία πρόκειται για την εγκατάσταση συστήματος επεξεργασίας βιομάζας με την τεχνολογία της αεριοποίησης για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία θα πωλείται στον διαχειριστή του ηλεκτρικού συστήματος. Η συνολική παραγωγή της μονάδας βιομάζας αναμένεται να είναι 4.200 μεγαβατώρες ετησίως. Η πρώτη ύλη που θα χρησιμοποιηθεί είναι ροκανίδια (wood chips), 5.000 τόνοι τον χρόνο ή 15 τόνοι ημερησίως ανά μονάδα, οι οποίες θα λειτουργούν 365 ημέρες το έτος, 24 ώρες το 24ωρο.

Ναι μεν, αλλά...

Γεγονός είναι ότι το Δημοτικό Συμβούλιο Θέρμης, αν και γνωμοδότησε κατά πλειοψηφία θετικά, παράλληλα έκρινε την ΜΠΕ επιστημονικά ανεπαρκή και τεχνικά ελλιπή. Ανέπεμψε τον φάκελό της, προκειμένου να ζητηθεί από τον μελετητή η συμπλήρωση και διόρθωσή της επί συγκεκριμένων 16 σημείων που ορίζει. Ας σημειωθεί ότι είχε προηγηθεί απόφαση της Κοινότητας Βασιλικών, που παρουσιάστηκε στη συνεδρίαση, κατά της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.

Σύμφωνα με αυτή, οι εκτάσεις στις οποίες πρόκειται να γίνουν τα εργοστάσια βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή γης υψηλής παραγωγικότητας, δεδομένο που είναι απαγορευτικό για την εγκατάσταση τέτοιων δραστηριοτήτων. Επίσης επισημαίνει ότι η συγκεκριμένη επένδυση θα λάβει χώρα σε αγροτεμάχια του Αναδασμού Βασιλικών και ότι στη γύρω περιοχή υπάρχουν παραγωγικές αγροτικές μονάδες (θερμοκήπια) και το συγκρότημα μαθητείας του ΟΑΕΔ.

 «Γη υψηλής παραγωγικότητας», εντός αναδασμού, χαρακτηρίζει την περιοχή και η γενική Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Υπό αυτές τις συνθήκες, η Λαϊκή Συνέλευση των κατοίκων της Δημοτικής Κοινότητας Βασιλικών (αριθμεί περίπου 4.200 κατοίκους) αποφάσισε κατά πλειοψηφία να στηρίξει την αρνητική γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Δημοτικής Κοινότητας για την εγκατάσταση και λειτουργία των δύο μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

«Απόφασή μας είναι ότι στην ευρύτερη περιοχή με τα χαρακτηριστικά του πρωτογενούς τομέα της οικονομίας (προϊόντα του οποίου είναι φημισμένα για την ποιότητά τους), του κοινωνικού ιστού -όπως διαμορφώνεται στην περιοχή- και του παρθένου, ακόμα, ανθρωπογενούς και φυσικού περιβάλλοντος, δεν χωράνε διάσπαρτες μονάδες τέτοιου χαρακτήρα. Δηλώνουμε αποφασισμένοι να δώσουμε το “παρών” σε όλους τους αρμόδιους φορείς και όπου αλλού χρειαστεί και να παλέψουμε με όλες μας τις δυνάμεις, ώστε να αποτρέψουμε την εγκατάσταση αυτών των μονάδων».

«Είναι αξιοθαύμαστο πώς ένα μέλος της κυβέρνησης, που έφτιαξε το χωροταξικό της ενέργειας, έρχεται τώρα να επιχειρήσει βάσει αυτού του χωροταξικού που επιτρέπει να γίνονται σχεδόν τα πάντα στις αγροτικές περιοχές. Το θέμα ήρθε να περάσει από το δημοτικό συμβούλιο χωρίς επαρκή χρόνο διαβούλευσης, καθώς ο δήμος ζήτησε γνωμοδότηση σε μια μέρα», ανέφερε στην «Εφ.Συν.» ο επικεφαλής της «Παρέμβασης Πολιτών Δήμου Θέρμης» (ΣΥΡΙΖΑ), Σωκράτης Φάμελος.

«Υπάρχει μια κρίσιμη απόσταση από τη μελέτη ώς την εφαρμογή. Σε ένα κράτος-μπάχαλο, ποιος λέει ότι θα τηρούνται όσα αναφέρει η ΜΠΕ; Πού είναι οι ελεγκτικοί μηχανισμοί; Οι μονάδες θα εκπέμπουν θερμότητα τον χειμώνα, αλλά και το καλοκαίρι στο περιβάλλον... Δεν γίνεται για πρώτη φορά στη χώρα να λειτουργούν τέτοιες μονάδες σε απόσταση 200 μέτρων από σπίτια και παιδότοπους. Είναι ασύμμετρο. Δεν θα έπρεπε πρώτα να έχει γίνει πιλοτικά μια μονάδα σε βιομηχανική περιοχή, να δούμε τα αποτελέσματα και μετά να αδειοδοτούμε και αλλού; Τι θα γίνει με τα αγροτικά προϊόντα της περιοχής, που είναι η κύρια πηγή της οικονομίας της;» τονίζει ο δημοτικός σύμβουλος Μοσχόπουλος Μοσχόπουλος.

«Φυτεύει» μονάδες βιομάζας στα χωράφια H αεροφωτογραφία της αγροτικής περιοχής, όπου ενδιαφέρεται να δημιουργήσει τις δύο μονάδες βιομάζας ο κ. Σαλαγκούδης. |      

ΜΕΛΕΤΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

Καταγγέλλουν γκρίζες ζώνες

Σειρά ζητημάτων σε σχέση με τις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων θέτει η «Παρέμβαση Πολιτών Δήμου Θέρμης». Μεταξύ άλλων, τονίζει πως αυτές:

● Αποκρύπτουν τον χαρακτήρα των χρήσεων γης των περιοχών εγκατάστασης, αναφέροντας ότι είναι απροσδιόριστες, ενώ όλα τα έγγραφα αναφέρονται σε γη υψηλής παραγωγικότητας, όπως προσδιορίζουν και οι φωτογραφίες της μελέτης.

● Δεν περιλαμβάνουν κανένα σχεδιασμό και διαστασιολόγηση της αντιρρυπαντικής τεχνολογίας (!), όπως οφείλουν.

● Δεν περιλαμβάνουν σχεδιασμό διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων, ενώ ρητά αποδέχονται την παραγωγή τέτοιου είδους αποβλήτων, εφόσον τα κατατάσσουν με βάση τον Ευρωπαϊκό Κατάλογο Αποβλήτων. Επίσης δεν περιλαμβάνουν καμία περιγραφή ή ενδεικτική ανάλυση της επικίνδυνης πίσσας που αναφέρουν ότι κατακρατείται στα ηλεκτροστατικά φίλτρα (!).

● Αναφέρεται η χρήση μονάδας scrubber για την επεξεργασία των απαερίων, από την οποία παράγονται υγρά απόβλητα (ανάκτηση θειωδών και θειικών ρύπων με καυστικό νάτριο και καταιονισμό), αλλά δεν αναφέρεται η διαχείριση των υγρών αποβλήτων αυτής της διεργασίας, καθώς και οι εγκαταστάσεις πρώτων υλών και αναλωσίμων.

● Περιγράφεται η χρήση κυκλώνων για την επεξεργασία των απαερίων, αλλά δεν υπάρχει πρόβλεψη για τη συλλογή και διαχείριση των στερεών ρύπων που παράγονται και αντιστοιχούν στην κατηγορία επικίνδυνων αποβλήτων–«ιπτάμενης τέφρας, fly ash» με υψηλό βαθμό συνάρτησης με διοξίνες και φουράνια.

● Η εταιρεία, που δηλώνεται ως διαχείρισης της τέφρας, έχει έδρα στο Λονδίνο και δεν αποδεικνύει ούτε την άδεια διαχείρισης ούτε μεταφοράς αποβλήτων, και προφανώς ούτε την άδεια διασυνοριακής μεταφοράς αποβλήτων. Επιπλέον, η κατηγοριοποίηση του μελετητή των ΜΠΕ στην τέφρα χρησιμοποιεί τον συμβολισμό (* – 10 01 01*) που υποδηλώνει επικίνδυνο απόβλητο, σε αντίθεση με τη σχετική κατηγοριοποίηση του ΕΚΑ.

● Δεν υπάρχει καμία περιγραφή για το σύστημα παρακολούθησης των μονάδων και ιδιαίτερα για τα απαέρια και επιπλέον δεν υπάρχει σχέδιο αντιμετώπισης κινδύνων.

● Οι ΜΠΕ αναφέρονται σε υγρό απόβλητο με βάση το πυρίτιο (!!!) που δεν προκύπτει σε κανένα σημείο της μελέτης.

● Δεν υπάρχει καμία περιγραφή για το ενεργειακό υπόλειμμα της μονάδας ηλεκτροπαραγωγής. Αποτέλεσμα του ελλιπούς σχεδιασμού θα είναι η άμεση θερμική ρύπανση της περιοχής των μονάδων, γεγονός μη αποδεκτό.

● Δεν υπάρχει διερεύνηση των πηγών πρώτων υλών και των χαρακτηριστικών τους. Υποκρύπτεται και η πιθανότητα εισαγωγής από το εξωτερικό.

● Δεν υπάρχει κανένας σχεδιασμός για τις προσβάσεις στις μονάδες και τα οδικά φορτία που θα προκαλούν η μεταφορά πρώτων υλών και αποβλήτων.

● Δεν έχει ληφθεί υπόψη η όδευση της νέας ΕΟ Θέρμης–Γαλάτιστας από την περιοχή εγκατάστασης των μονάδων.

● Υπάρχουν ασάφειες μεταξύ των εγγράφων για τις αποστάσεις από τους οικισμούς, που σε καμία περίπτωση δεν είναι πάνω από 550 και 650 μέτρα για τις δύο μονάδες, ενώ οι κατοικίες βρίσκονται σε πολύ μικρότερη απόσταση.

Παράλληλα η «Παρέμβαση Πολιτών Δήμου Θέρμης» αναφέρει πως η ανοιχτή αποθήκευση της βιομάζας εγκυμονεί κινδύνους διασποράς μικροσωματιδίων στην άμεση περιοχή των έργων, που είναι γη υψηλής παραγωγικότητας και έχει πολλές καλλιέργειες βρώσιμων λαχανικών, έχει λήξει η άδεια διασύνδεσης με τον ΔΕΔΔΗΕ, ενώ το διαθέσιμο εμβαδόν των μονάδων (4.600 τ.μ. με βιομηχανική κάλυψη 1.600 τ.μ.) είναι ανεπαρκές για κινήσεις βαρέων οχημάτων, προμήθεια πρώτων υλών, διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων και σχέδιο αντιμετώπισης κινδύνου.

Πηγή: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ